Kiến trúc xưa của Việt Nam
[ Trang 007 ]
Thăng Long
― Cổng thành Hà Nội
Cổng thành bên trên có dựng lầu canh 2 mái đao góc, trước có cầu xây băng qua hào nước. Đằng trước có lũy bảo vệ lối vào.
Vẽ theo hình chụp năm 1881 trước khi thành bị rỡ bỏ, cho thấy công sự phòng thủ của Hà nội dưới triều Nguyễn như thế nào.
― Vue d'un portique d'entrée.
On trouve au-dessus de la porte d'entrée un pavillon de garde, un pont en maçonnerie qui franchit la douve de citadelle de Hanoi. Un bastion se situe en avant de la douve.
Cette vue prise en 1881, avant la démolition de la citadelle, nous donne une certaine idée sur la protection de la ville sous les Nguyên.
― Hàn Lâu
Hàn Lâu là 1 lâu đài còn sót lại ở trong trấn thành Hà Nội xưa, có lẽ nhờ được xây hoàn toàn bằng gạch ( về triều Nguyễn , T.K 19 )
Kiểu lầu xây giống như tam quan dầy lớn, bít kín tầng trên, có những tầng mái vươn cong nhấp nhô nhưng tầng dưới gần như bít kín lạnh lùng, có lẽ vì vậy mà có tên Hàn Lâu?
― Han Lâu ou l'Etage Froide est l'un des rares vestiges de la cité interdite de Hanoi. Il a peut-être subsisté grâce au matériau utilisé, c'est-à-dire la maçonnerie de briques avec laquelle il a été construit au 19e siècle sous les Nguyên, assez récemment. Sa forme rappelle celle d'une grande porte à trois ouvertures avec des étages à double toit de maçonnerie mais le rez-de-chaussée ne s'ouvre que très peu.
― Điện Kính Thiên - Hà nội
Vua Gia long định đô ở Huế. Những cung điện của vua Lê ở Thăng long phần bị rỡ ra để lấy vật liệu đem vào xây cất ở kinh đô mới, phần đổ nát vì không được trông nom bảo trì, chỉ còn lại toà điện dựng trên thềm rồng, được cải danh là điện Kính thiên để làm nơi nhà vua ở Huế ra nhận lễ sắc phong của vua Tầu, nhưng sau kỳ vua Minh Mạng ngự giá Bắc tuần năm 1821, thì điện Kính thiên này cũng hư nát, rồi đến khi Pháp đặt cuộc bảo hộ, biến khu cấm thành Thăng long làm trại lính thì ít lâu sau điện bị rỡ bỏ. Di tích còn lại của điện chỉ là 1 nền cao, tương truyền đó là núi Nùng với những bậc thang, thành bậc bằng đá chạm rồng và mây phân định làm 3 lối dẫn lên.
Hai con rồng và 2 thành bậc chạm mây này là những tác phẩm điêu khắc đá triều Lê có giá trị nghệ thuật và lịch sử còn sót lại . Một nhà thơ đầu triều Nguyễn tức cảnh làm thơ:
Chợt qua năm cửa động lòng thơ;
Rồng đá sao giờ biếng gọi thưa?
Non nước vẫn là non nước cũ
Hiển văn sao khác hiển văn xưa.
― Le palais Kinh Thiên à Hanoi.
Gia Long a fixé sa capitale à Huê. Le palais des Les à Hanoi sont, pour une partie, démolis pour récupérer les matériaux pour la construction du palais à Huê. Le reste est en ruine à cause de l'abandon. Il ne reste que le palais Kinh Thiên qui sert de résidence royale aux rois Nguyễn pendant leurs brefs séjours au Nord pour recevoir, par exemple, l'investiture de l'empereur de Chine.
Sous la colonisation française, la cité interdite de Hanoi est devenue une garnison de tirailleurs. Il ne reste du palais Kinh Thiên que les soubassements, les marches de trois escaliers et des échiffres de pierre taillés en superbes dragons, vestiges d'art des Lê au 17e et 18e siècle.
― Tên điện Đại Thành là lấy câu nói của Mạnh Tử về đạo của Khổng Tử
"Tập quần thánh chỉ đại thành", nghĩa là : Gom góp những thành quả lớn của các thánh hiền về trước.
Các thánh hiền về trước là : Văn, Vũ, Thang, Chu công, Nghiêu Thuấn.
Điện Đại Thành gồm 2 nếp nhà: toà đại bái và chính điện. Hai nếp dài bằng nhau: đều 7 gian 2 chái và lòng rộng cùng bằng nhau. Hai nếp này cách nhau bằng 1 sân hẹp là sân nước, nhưng có 1 nhà phương đình nhỏ để che mưa ở lối đi từ gian chính giữa.
Ở hình vẽ đây là mặt sau toà đại bái cho thấy cơ cấu kiến trúc do ông Tây mỗ đại vương Nguyễn Quý Đức điều khiển công trường trùng hưng về giữa thế Kỷ 18.
― Le sanctuaire du temple de la littérature de Hanoi, reconstruit au 18e siècle, se compose de deux bâtiments de sept travées et de deux appentis d'égales dimensions. Ces derniers sont séparés par une courette possédant un kiosque en son milieu qui sert de passage.
Sur ce dessin est représentée la vue de la façade postérieure du bâtiment antérieur. Elle présente des détails d'architecture réalisés au cours d'une restauration au milieu du 18e siècle.
― Văn miếu Hà Nội - Mặt chính đại bái điện Đại Thành
Điện Đại Thành đã được xây cất lại về thế kỷ 18 do ông Tây Mỗ đại vương Nguyễn Quý Đức điều khiển công trường. Khung sườn, cột, xà, rường bẩy của điện đều mập chắc, vững vàng, đục chạm sắc dẻo và toàn thể đều được sơn son thếp vàng, trang trí, uy nghi, lộng lẫy, đề cao được vẻ uy nghi trang trọng của thịnh thời nho học.
― Le temple de littérature de Hanoi. La façade principale du sanctuaire du temple a été refait au cours du 18e siècle. L'architecture et les décors intérieurs arrivent à créer l'atmosphère solennelle de ce temps pendant lequel le confucianisme prédomine .
― Đình Thụy Khuê trên bờ Nam, Hồ Tây, Hà Nội
Khác với các đình thường có mặt chính mở ra chiều rộng, mặt chính đình Thuỵ Khuê mở ra đầu hồi, và bệ ngồi của quan viên ngồi họp kéo dài ở 2 bên sườn đình, dành lối đi ở giữa để làm lễ và tiến bước vào hậu cung là 1 nhà ngang dài bằng bề ngang của đại đình và được dựng ở cuối lòng đình cách 1 sân nhỏ.
Mặt đình mở ra ở phía đầu dốc nên bên trên mái hiên, đầu hồi còn rộng, phải làm thêm 1 mái hắt để che khung bảng chạm tên đình hay cửa sổ thông gió. Vách tường 2 bên dưới mái hiên trổ cửa sổ hoa thị như ở đây hoặc đắp vẽ 2 ông tướng canh cửa như ở đình Yên Phụ. Đình mở dọc là kiểu đặc biệt của vùng Hồ Tây , Thụy Khuê, đình làng Yên Phụ , Nghi tàm và 1 vài đình ở vùng Đông ngàn và làng Tiên Hội ở bên kia sông Cái.
― Le đình de Thụy Khuê
Construit sur le bord sud du Grand Lac, le Đình de Thụy Khuê diffère des autres đình par la conception d'ouverture de sa façade principale sur un bout de son bâtiment. C'est une conception particulière des Đình de la région du Grand lac et de la région opposée du Fleuve Rouge. Les estrades de réunion se prolongent, des deux côtés de l'entrée au sanctuaire qui s'installe au fond, dans un pavillon édifié horizontalement à l'autre bout du grand bâtiment.
Comme la façade s'ouvre au bout d'un grand bâtiment, au-dessus de l'auvent de la véranda s'ouvre un grand pignon à pans de bois. On doit construire un second auvent protégeant l'ouverture horizontale qui se prolonge au-dessus de la première toiture.
― Chùa Báo Ân (Chùa Quan Thượng)
Sở dĩ gọi là chùa Quan Thượng là vì chùa do ông Thượng Giai (Nguyễn Đăng Giai) làm năm 1840 Kiến trúc đẹp, kiểu cách độc đáo. Bình đồ toàn khu chùa bát giác có tường vây quanh. Vừa qua cổng tam quan vào là bước lên cầu gạch xây băng qua hào nước. Hai bên cổng xây 2 cây tháp bát giác cùng những gốc đại cổ thụ tạo thành 1 cảnh quan đặc sắc tú lệ cho ngôi chùa.
― La pagode Báo Ân
Construite par le ministre Nguyễn Đăng Giai en 1840, la pagode est réputée pour son plan original et sa belle architecture. C'est un enclos octagonal. A peine la porte franchie, c'est un pont en maçonnerie qui enjambe un canal octagonal et sur les bord du canal des stupas octogonaux et carrés s'échelonnement des deux côtés de la porte à trois ouvertures et à étage de la pagode parmi les frangipaniers.
― Tháp chùa Quan Thượng
Sau tam quan chùa mỗi bên có xây một tháp bát giác và một tháp vuông mà dáng dấp và kiểu cách đều đẹp do những nghệ nhân tài ba khéo léo xây cất ngôi chùa nổi tiếng này.
― Derrière la porte principale à trois ouvertures, s'élèvent à chaque côté,un stupa octogonal et un stupa carré sont la forme est belle et le style admirable et qui sont réalisés par des artisans de valeur.
― Chùa Am ở Hà nội
Chùa xưa kia rọi bóng tam quan và 2 lầu chuông khánh xuống một nhánh hồ Trúc Bạch là một cảnh đẹp của Hà Nội. Nhánh hồ này bị lấp để xây nhà máy điện Hà Nội. Vẻ đẹp cũ không còn nhưng vẫn còn tam quan và hai lầu cùng hai nhà tả hữu vu chùa xây hoàn toàn bằng gạch cũng là nét đặc thù của chùa này.
― La pagode Am à Hanoi
Dans l'ancien temps, la porte à 3 ouvertures et les clochers se mirent leur silhouttes dans un étang du lac de Trúc Bạch qui a constitue un beau paysage de Hanoi. Cet étang a été comblé pour servir de terrain à l' édification de l'usine électrique de Hanoi, mais la porte et les deux clochers restent l'architecture typique de la pagode.
― Một hội rước ở Hà nội
Có ngai thờ đi trước, kiệu rước theo sau cùng cờ quạt tàn lọng, bô lão , phường bát âm, phù giá đi trước là thành viên đám rước.
Còn người xem tụ tập đông đảo ở 2 bên đường phố mà phần lớn là đàn bà, con nít.
― Une procession solonelle à Hanoi en 1920
Le procession se déroulent dans les rues avec des étandards, des notables qui ouvrent la route, des musiciens, des parasols qui ombragent la chaise et le tabernale à porteurs et de divers personnages constituant le corps du cortège qui s'avance lentement parmi d'inombrables visiteurs dont la majorité sont des femmes et des enfants qui se groupent aux deux côtés de la rue.
― Nga Mi tự (chùa làng Hoàng Mai), ngoại thành Hà nội
Chùa được một bà chúa đứng ra trùng tu hồi T.K 17. Ở vách hai bên tiền đường có đắp Thập bát la hán dáng dấp và nét mặt sống động. Gác chuông được dựng ở sân sau, sau thượng điện, trước nhà hậu là kiến trúc gỗ đẹp với 2 tầng mái 8 góc mái cong. Trụ gỗ rủ xuống ở bốn góc lầu và lan can diễu quanh bốn mặt.
― La pagode Nga Mi aux environ de Hanoi.
La pagode a été construite par la femme d'un seigneur au 17e siècle. Les dix-huits arhats qui s'alignent le long des murs latéraux du bâtiment antérieur de la pagodes sont de vivantes sculptures en argiles.
Le clocher qui se trouve dans la cour arrière entre le sanctuaire et le bâtiment postéreur est une élégante architecture de bois avec ses deux niveaux de toitures qui se retroussent grâcieusement aux quatre angles accentués en contrebas par des ponçons en bois.
― Làng Văn Quán - Ngoại thành Hà Nội
Cây hương dựng gần nhà hay bên một gốc cây cảnh, là một kiến trúc nho nhỏ xinh xinh, vừa tầm người đứng lễ, lẩm nhẩm cầu xin.
― Village Văn quán au faubourg de Hanoi
Des croyants viennent prier en brủlant des baguettes d'encens et déposant des offrandes dans cet autel, petit et beau édifié qui se trouve non loin des habitations et parmi des plants d'agréments.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét